Հետ գնալ

Ղուրան

Ղուրան (արաբ.՝ կուրան — ընթերցում) – իսլամական կրոնի սուրբ գիրքը, որը, համաձայն իսլամի՝ ներշնչված է Ալլահի կողմից և հանձնվել է Մուհամեդ մարգարեին Ջիբրիլ հրեշտակի միջոցով 610-632թթ. ընկած ժամանակահատվածում: Մուսուլմանների
պատկերացումներով՝ Ղուրանի բնագիրը պահպանվում է Ալլահի գահի վերևում:

Ղուրանի տարբեր հատվածներ գրի են առնվել տարբեր մարդկանց կողմից միայն Մուհամեդի մահվանից հետո, քանի որ բանավոր ավանդությունը  կորցնելու վտանգ առաջացավ:Ավանդության համաձայն՝ Օմարը, վախենալով սուրբ տեքստի լիակատար ոչնչացումից, 633 թ. համոզել է խալիֆ Աբու Բաքրին  հավաքել մինչ այդ գրի առնված և ասհաբների (զինակիցների) հիշողությունում պահպանված բոլոր հայտնությունները։Ղուրանի վերջնական կանոնիկ խմբագրումն ավարտվել է խալիֆ Օսմանի օրոք 650թ., և հենց նրա հրամանով ոչնչացվել են մնացած բոլոր գրառումները։ Այնուամենայնիվ, Ղուրանի տեքստի վերջնական և ամփոփ օրինականացումը տեղի է ունեցել Մուհամեդի մահվանից երեք դար անց՝ Իբն Մուջահիդի ռեֆորմի արդյունքում։

Ղուրանը կազմված է 114 սուրահներից (աստիճան, կարգ, դիրք), որոնք իրենց հերթին բաժանվում են իմաստային հատվածների՝ այաթների (նախանշան, հրաշք)։ Ընդամենը Ղուրանն ունի 6204–ից 6236 այաթ (ըստ տարբեր հաշվարկների)։  Ի տարբերություն Աստվածաշնչի, Ղուրանը, բացի հոգևոր պատվիրաններից, պարունակում է նաև գործնական կյանքում կողմնորոշվելու որոշակի կանոններ, որոնք շատ դեպքերում թելադրված են հենց Մուհամեդի երկրային վարքով:

Սկզբնաղբյուրը՝ www.boon.am Ումմայում ձևավորվում է հովանավորյալների ինստիտուտը: Քրիստոնյաներն ու հրեաները գլխահարկի դիմաց իրավունք են ստանում մուսուլմանական բնակավայրերում համայնքներ ստեղծելու, ինչպես նաև դրանց ներսում որոշումների ազատության և անվտանգության երաշխիք: Համայնքն ունի ինքնավար դիրք, սակայն մուսուլմանների հետ վեճերի դեպքում ենթարկվում է շարիաթի դատարանին: 632թ. մահանում է Մուհամմադը:...

Սկզբնաղբյուրը՝ www.boon.am  Այս առաջին երեք շրջանները լեզվի և ոճի առումով շատ գեղեցիկ են, շատ հարուստ են տարբեր տիպի այլաբանություններով, համեմատություններով, պատկերներով: Հետաքրքիր է, որ այս տեքստում մենք հաճախ հեթանոսության էլեմենտներ ենք տեսնում, օրինակ՝ ասվում է «երդվում եմ լուսնով», «երդվում եմ կիսալուսնով», «փոփոխվող քամով» և այլն:...

Փաստերը 1997թ. օգոստոստին Թուրքիայի Բուրսա քաղաքի բժշկական համալսարանի ուսանողուհի Լեյլա Սահինը հաջողությամբ հանձնում է ընդունելության քննությունները և ընդունվում Ստամբուլի բժշկական համալսարան: Նրա սովորելու ընթացքում, 1998թ. փետրվարին Ստամբուլի համալսարանում տարածվում է համալսարանի պրոռեկտորի շրջաբերականը, համաձայն որի արգելվում էր ուսանողներին կրել գլխաշոր: Ըստ շրջաբերականի, որը հաստատվել էր...

Սուննիզմն իսլամի երկու գլխավոր ուղղություններից մեկն է, որը գերիշխող է իր տարածվածությամբ: Սուննիները ճանաչում են ոչ միայն Ղուրանի, այլ նաև Սուննայի հեղինակությունը և նշանակությունը մահմեդականի կյանքում: Սուննիզմը ծագել է 7-րդ դարի կեսերին Արաբական թերակզում՝ իսլամի ներսում տեղի ունեցած բաժանման արդյունքում: Այդ ժամանակ մահմեդականների մեծամասնությունը մերժեց...

Սուննան (արաբ.՝ նախնիներից եկող սովորություն) հին արաբական համայնքում վարքի կանոնների և սովորույթների հավաքածու է, որը փոխեց իր իմաստը Մուհամեդի կողմից իսլամի հիմնադրումից հետո և սկսեց նշանակել Մուհամեդ մարգարեի գործողությունների, արարքների և ասույթների մասին պատմվածքների (հադիսներ) ամբողջություն: Սկզբնապես դրանք փոխանցվում էին բանավոր, սակայն Մուհամեդի մահից որոշ...

Ռամադանն (արաբ.՝ «օրհնված») իսլամական լուսնային օրացույցի իններորդ ամիսն է, որի ընթացքում մահմեդականները կատարում են հավատքի հինգ սյուներից մեկը՝ պասը (սաում): Ամբողջ ամսվա ընթացքում պահպանվում է խիստ պահք, որի ժամանակ պետք է հրաժարվել սննդից, ջրից և ինտիմ հարաբերություններից արևածագից մինչև մայրամուտ, երբ սև թելը սկսում է տարբերվել...

Ջիհադն սրբազան պատերազմ է իսլամում։ Ըստ Ղուրանի հրահանգի՝ մահմեդականները սրբազան պատերազմը վարում են անհավատների դեմ: Ջիհադի ժամանակ մահացած մահմեդականը ապահովագրված է մեղքերի թողությունից ու երանության է արժանանում դրախտում: Չափավոր իսլամի կողմնակիցների կողմից ջիհադը մեկնաբանվում է որպես իսլամի խաղաղ քարոզչության միջոց, մինչդեռ ֆունդամենտալիստական ուղղությունները այն մեկնաբանում են...

Շիիզմն իսլամի երկու գլխավոր ուղղություններից մեկն է, որն սուննիզմի հետ համեմատած, ավելի փոքրաքանակ է: Շիիզմը միավորում է տարբեր համայնքներ, որոնք ընդունում են Մուհամեդի զարմիկ Ալի իբն Աբու Թալիբային ու նրա ժառանգներին որպես Մուհամեդ մարգարեի միակ օրինական հոգևոր ժառանգորդներ ու հետևորդներ: Ինչպես բոլոր մուսուլմանները, այնպես էլ շիաները...

Շարիաթը (արաբ.՝ օրենսդրություն) Ղուրանի ու սուրբ ավանդության՝ սուննայի հիման վրա կազմված իսլամական օրենքների ժողովածու է, որը բովանդակում է պետական, ժառանգական, քրեական, ամուսնաընտանեկան իրավունքի նորմեր, հաջի ու հազավաթի մասին հրահանգներ, կարգավորում է աղոթքը, պասը և այլն: Մշակվել է արաբական խալիֆայությունում՝ 7-12-րդ դարերում։ Մահմեդական երկրների մեծ մասում...