Հետ գնալ

Սուննիզմ

Սուննիզմն իսլամի երկու գլխավոր ուղղություններից մեկն է, որը գերիշխող է իր տարածվածությամբ: Սուննիները ճանաչում են ոչ միայն Ղուրանի, այլ նաև Սուննայի հեղինակությունը և նշանակությունը մահմեդականի կյանքում: Սուննիզմը ծագել է 7-րդ դարի կեսերին Արաբական թերակզում՝ իսլամի ներսում տեղի ունեցած բաժանման արդյունքում:

Այդ ժամանակ մահմեդականների մեծամասնությունը մերժեց խալիֆաթի հոգևոր հիմքերը և չընդունեց  Մուհամեդի ժառանգ հանդիսացող իրենց առաջնորդների գերբնական հատկանիշները: Սրանով էլ հենց սուննիները տարբերվում են  շիաներից, քանի որ վերջիններս ընդունում են Մուհամեդի զարմիկ Ալիի սերունդների առաջնորդության իրավունքը: Սուննիները իրենց առաջնորդներին ընտրում էին ողջ համայնքով: Սուննիները ընդունում են միայն չորս ճշմարիտ խալիֆների՝ Աբու Բաքր, Օմար, Օսման, Ալի (շիաները ընդունում են միայն Ալիին):

Սուննիները շեշտադրում են ս. ավանդության՝ Սուննայի կարևորությունը իսլամի մեջ, այդ պատճառով էլ համարում են, որ իսլամադավանները պետք է ճշգրտորեն հետևեն Մուհամեդի կյանքին ու վարքին: Սուննի մահմեդականները ունեն կրոնաիրավաբանական 4 դպրոց (մազխաբ)՝ հանաֆիական, մալաքիական, շաֆիական և հանբալյան:

Շիիզմն իսլամի երկու գլխավոր ուղղություններից մեկն է, որն սուննիզմի հետ համեմատած, ավելի փոքրաքանակ է: Շիիզմը միավորում է տարբեր համայնքներ, որոնք ընդունում են Մուհամեդի զարմիկ Ալի իբն Աբու Թալիբային ու նրա ժառանգներին որպես Մուհամեդ մարգարեի միակ օրինական հոգևոր ժառանգորդներ ու հետևորդներ: Ինչպես բոլոր մուսուլմանները, այնպես էլ շիաները...

Մուֆտին (արաբ.՝ մուֆտի, աֆտի – կարծիք արտահայտել) իսլամի սուննի ուղղության մեջ բարձրագույն հոգևոր անձն է, ով կարող է կրոնական ու կրոնաիրավական հարցերում պարզաբանումներ տալ ու հարկ եղած դեպքում՝ ընդունել յուրօրինակ որոշումներ:

Իսլամ (արաբ.՝ հնազանդություն) – համաշխարհային կրոններից է և առաջացել է 7-րդ դարում Արաբական թերակղզում Մուհամմեդ մարգարեի (մոտ 570 թ., Մեքքա – 632 թ., Մեդինա) քարոզչության արդյունքում: Իսլամի դավանաբանությունը շարադրվում է սուրբ գրքում՝ Ղուրանում, որին լրացնում են սուրբ ավանդությունը՝ սուննան և Մուհամեդի կյանքի պատմությունները՝ հադիսները: Իսլամի...