Հետ գնալ

Հերետիկոսություն

Հերետիկոսություն (հին հուն.՝ hairesis- ընտրում եմ, ըմբռնում եմ, իսկ ավելի ուշ՝ ուսմունք, դպրոց, կրոնական աղանդ): Դրանք այն ուսմունքներն են, որոնք գործում են տվյալ կրոնական աշխարհայացքի շրջանակներում, բայց հակադրվում են տիրապետող հավատքի հիմնական սկզբունքներին և շեղվում են դրանցից: Ինչպես բոլոր կրոններում, այնպես էլ քրիստոնեության մեջ հերետիկոսությունները ունեն իրենց նախապատմությունը և հրապարակ են իջել որոշակի հոգևոր և հասարակական-պատմական պայմանների ազդեցությամբ:

Սովորաբար հերետիկոսություններ են անվանել առավել փոքր ու մարգինալ խմբերին, որոնք այդ որակումը ստացել են հիմնական ուղղությունների կողմից: Քրիստոնեական առաջին հերետիկոսությունները (էբիոնիտներ, ադոպտացիոնիզմ, տրադուցիոնիզմ, երևութականներ և այլն) առաջ են եկել հրեականության, ավելի ճիշտ՝ հրեա-քրիստոնեության աստվածաբանական ըմբռնումների հիմքի վրա:

Մոլոկանները 18-րդ դ. Ռուս Ուղղափառ Եկեղեցու անջատողական ազդեցիկ հոսանքներից մեկն է: Հերձվածը ձևավորվել է 18-րդ դ. 60-ական թվականներին՝ անջատվելով բավականին ազդեցիկ և կենսունակ մեկ այլ հերետիկոսությունից՝ «հոգևոր քրիստոնյաների» (դուխոբոր) համայնքից: Մոլոկանների հիմնադիրն է համարվում տամբովցի Սիմոն Ուկլեինը: Նրա հոգևոր ուսուցիչը եղել է հոգևոր քրիստոնյաների առաջնորդներից...

Միստիցիզմը (հին հուն.՝ mystikos – թաքուն, խորհրդավոր) կրոնափիլիսոփայական աշխարհայացք է, որն ընդունում է արարվածի և արարչի ուղիղ կապը, գերզգայական ճանապարհով գերբնականին կամ աստծուն հասնելուեւ հաղորդակցվելու հնարավորությունը։ Համաձայն այս ուսմունքի այդ հաղորդակցությունը հնարավոր է տեղի ունենա միայն տարածական, ֆիզիկական, ժամանակային սահմաններից դուրս գալու միջոցով: Արևելյան ըմբռնմամբ միտիցիզմը...

Հավատաքննություն (լատ.՝ inquisitio — հետաքննություն) — եզրը հիմնականում գործածվում է Հռոմի կաթոլիկ եկեղեցու ներսում այլախոհների ու այլադավանների նկատմամբ կիրառվող դատաքննությունը ցույց տալու համար: Հավատաքննությունը միջոց էր եկեղեցու դեմ տրամադրված մարդկանցից կտտանքների միջոցով տվյալներ կորզելու համար: Հավատաքննության պատճառ հանդիսացավ կաթարների (ալբիգոյցիների) կրոնական շարժումը: Դրա հետքերով 1184թ....