Հետ գնալ

Պատարագ

Կիրակի օրերին կատարվող եւ Հիսուս Քրիստոսի անձնազոհությունը խորհրդանշող քրիստոնեական գլխավոր արարողությունը կոչվում է պատարագ՝ հուն.՝ lietourgia-ժամերգություն։ Սուրբ Պատարագի արարողության բուն առանցքը կազմում է Հաղորդության խորհուրդը, որը հաստատվել է Հիսուս Քրիստոսի կողմից խորհրդավոր ընթրիքի ժամանակ։

Պատարագը բովանդակում է Հիսուսի մարդեղության ողջ խորհուրդը, կյանքի դրվագները և նրա բոլոր փրկագործության տնօրինությունները՝ Ծնունդից Համբարձում և Հոգեգալուստ։ Դրանք արտացոլվում են խորհրդապաշտական գործողություններով՝ Աստվածաշնչյան ընթերցումներով, սաղմոսների և շարականների կատարմամբ, խրատներով, քարոզներով ու աղոթքներով։ Պատարագի առաջին կազմողը եղել է Հակոբոս առաքյալը՝ Եդեսիայի առաջին եպիսկոպոսը։ Առաջին պատարագամատյանը կամ խորհրդատետրը Կեսարիայից Հայաստան է բերել Գրիգոր Լուսավորիչը։

Եվրասիա համագործակցություն հիմնադրամը (ԵՀՀ) 2014 թվականից ի վեր, գրեթե ամեն տարի հայտարարում է մրցույթ՝ կրոնական և ազգային փոքրամասնությունների, ինչպես նաև միգրանտների մասին հանդուրժողականության և խաղաղ համակեցության թեմայի շուրջ լավագույն լրագրողական նյութի համար։   Մրցույթի նպատակն է խրախուսել Հայաստանում հանդուրժողականության, խաղաղ համակեցության և բազմազանության վերաբերյալ հավասարակշռված...

Ավագ սեղան – խորանի վրա տեղադրված այն սեղանն է, որի առջև հոգևորականը կատարում է պաշտամունքի արարողությունը: Պատարագի ժամանակ ավագ սեղանի վրա «պատրաստվում» են անթթխմոր հաց և անապակ գինի հավատացյալներին հաղորդություն տալու համար: Կաթոլիկ եկեղեցիներում ավագ սեղանը դրվում է եկեղեցու միջնամասում՝ ոչ բարձր տեղ:

Բուրվառը շղթաներից կազմված և մանր բոժոժներով զարդարված խնկարկելու սպասք է, որի մեջ դրվում է կրակն ու խունկը: Շղթաների վրա ամրացված փոքր բոժոժները, զանգակները բուրվառի շարժման ժամանակ երաժշտական ձայն են հանում: Բուրվառի հիմնական կառույցի մեջ դրվում է մի փոքր կրակ դրա վրա էլ խունկ, Բուրվառակրի շարժման...

Սքեմը (ֆարաջա) հոգևորականների առօրեական զգեստն է, որը վերևից ներքև իջնող լայն պատմուճան է, առջևը՝ բաց, թևերը՝ լայն, քղանցքները՝ ընդարձակ, առաջամասը՝ իրար վրա գալով, օձիքի մոտ կոճկվելով: Զգեստի մասերն են պարեգոտը, վերարկուն, վեղարը, փակեղը և փիլոնը: Այս զգեստը հագնում են Հայ եկեղեցու բոլոր հոգևորականները՝ սարկավագից մինչև...

Մասնակիցներ՝ Մերի Յերանոսյան, Արաքս Պողոսյան, Իզաբելա Սարգսյան, Արսեն Թորոսյան, Տեր Յեսայի: Որքանո՞վ է եկեղեցական պատարագը հասկանալի հանրությանը և ի՞նչ է փոխվել պատարագի մատուցման մեջ Ինչպե՞ս են ընկալում հոգևորականները եկեղեցու արդիականացման գաղափարը և որքանո՞վ են նրանք պատրաստ խորհուրդ տալ, մխիթարել և/կամ օգնել իրենց կարիքը զգացող մարդկանց։...

Քվակերները (անգլ. quake` ցնցվել, դողալ) բողոքական կրոնական ուղղություն է, որը առաջացել է 17-րդ դարում Անգլիայում: Հիմնադիրն է Ջ.Ֆոքսը (1624-1691թթ.): Քվակերների դավանաբանական առանձնահատկությունն այն է, որ հավատքի ճշմարտությունը արտահայտվում է ոչ թե այս կամ այն եկեղեցական ուսմունքի մեջ, այլ սուրբ հոգով պայծառացման, ներքին լույսով լուսավորության մեջ,...

Քահանան՝ արամեերենից kāhāna, Աստծո սպասավոր։ Քահանայությունը եկեղեցական աստիճան է, որն առկա է բոլոր քրիստոնեական եկեղեցիներում: Քահանայի եկեղեցական աստիճանը գործում էր դեռևս վաղ եկեղեցում: Քահանան քարոզում է, եկեղեցական արարողություններ ու ծեսեր է կատարում, մեղքերին թողություն տալիս և հավատացյալներին խրատում: Հայ Առաքելական Եկեղեցին ունի ամուսնացյալ քահանայություն և...

Ջրօրհնեքը քրիստոնեական եկեղեցական ծես է, որը կատարվում է Սուրբ Ծննդյան պատարագից հետո, երբ աղոթքների ու երգերի ուղեկցությամբ խաչը երիցս թաթախվում է ջրի մեջ։ Խորհրդանշում է Հիսուս Քրիստոսի մկրտությունը։ Ջուրը կարելի է օծել տաճարում, տներում, բնական ջրամբարներում, գետում, աղբյուրներում և այլն: Եկեղեցին տարբերում է մեծ և...

Հաղորդություն (եվխարիստիա) – քրիստոնեական եկեղեցու յոթ խորհուրդներից մեկը, որը սովորաբար կատարվում է գլխավոր պաշտամունքի՝ պատարագի կամ լիթուրգիայի ավարտին: Հաղորդությունը տեղի է ունենում գինու ու հացի միջոցով, որոնք խորհրդանշում են Քրիստոսի մարմինն ու արյունը, որով հավատացյալը կապ է պահպանում Քրիստոսի հետ: Հայ Առաքելական եկեղեցին, որոշակի զարգացում տալով...